“Woning-schaarste? Ik gun Nederland zoveel beter.”

10 september 2021

Zondagochtend, even tijd om bij te komen van de drukte van de week. In het zonnetje, mijmerend, houdt het aanstaande woonprotest van 12 september me bezig. De vraag speelt door mijn hoofd hoe we het beste duidelijk maken dat huisvesting ons allemaal raakt en voor iedereen noodzaak is.

Zo snel worden groepen uit elkaar gespeeld: de Afghaanse Vluchteling die wordt weggezet als profiteur. De gestrande arbeidsmigrant die ons vuile werk opknapt en aan zijn lot wordt overgelaten. En de dakloze die met clichébeelden in media en politiek maar wat graag tegenover de 12 jaar wachtende Nederlander op een woning wordt geplaatst.

Fijn, zo’n gepolariseerd beeld voor de snel scorende politicus of een vette kop in de krant. Het scheve beeld is pijnlijk genoeg makkelijk te maken. Dat er platweg te weinig woningen zijn, waar veel te weinig centraal gestuurd beleid op wordt gemaakt, wordt dan maar even vergeten. En nee, woningen bouw je niet in één dag, dat is zo. En dat er schaarste is, is ook waar. Maar dat wij zelf als Nederlandse samenleving er voor kiezen om dit goed te vinden? Dat doen wij zelf.

Ik open mijn Twitter account en zie dat Frank @Schrijftfrank een blog heeft geschreven. Hij schrijft dat Housing First zijn leven heeft veranderd, nadat hij 10 jaar geleden dakloos raakte: “Alles start met je eigen voordeur: van schuldsanering tot eigen onderneming, van vriendin tot vrouw. Alles door je eigen voordeur, je eigen huis, je eigen adres. Daarom moeten we ervoor zorgen dat Housing First de norm wordt in de bestrijding van dakloosheid.”

En dat is het, zo is het voor iedereen: wat je achtergrond of situatie ook is, het begint met stabiel en veilig wonen. Of je nu als oudere langer thuis wilt blijven, als twintiger een start maakt op de ‘woningmarkt’, of dat je als dakloos mens een herstart maakt in de samenleving. En, om het even persoonlijk te maken: we hebben er allemaal mee te maken: of het nu onze moeder is die thuis moet kunnen blijven wonen, onze dochter die wil starten met haar leven, of een gestrand familielid die ook een plek nodig heeft om te wonen.

De oplossingen die ik langs zie komen? Een interbestuurlijke werkgroep moet het woonvraagstuk voor aandachts-groepen voor elkaar krijgen. Aedes schrijft werk te willen gaan maken van het langer thuis kunnen blijven wonen van ouderen. In het plan van aanpak Eerst een (t)huis moeten 10.000 woningen voor dakloze mensen gerealiseerd worden. Als ik het zo aanschouw, denk ik dat we er nog niet gaan komen.

Naast het ‘klimaat’ (overigens ook bizar om dit soort thema’s zo naast elkaar te zien) is het kunnen wonen denk ik het allerbelangrijkste thema van de komende tijd. Want met kunnen wonen, zoals Frank uit ervaring schrijft, Maslov maar weer even aanhalend, begint het. Wat voor taskforces, stuurgroepen en rapporten er ook nog gaan verschijnen, als wonen geen topprioriteit krijgt, met de bijbehorende middelen, gaan ‘we’ het niet redden. Met grote gevolgen voor alle mensen zoekend naar een veilige plek onder een dak.

Het gaat niet alleen om het bouwen van genoeg en de juiste woningen. Ook het opruimen van alle belemmerende regelgeving om te kunnen samenwonen en alle woonruimte te kunnen gebruiken, is keihard nodig. We moeten dit stevig aanpakken. Want anders blijven we als Nederlanders veroordeeld tot het verdelen van schaarste. En denken vanuit schaarste brengt nooit het beste in de mens naar boven. Daarom steun ik het Woonprotest, ik gun Nederland zoveel beter!

Guusta van der Zwaart
Bestuurder Stichting de Tussenvoorziening, voorzitter MO netwerk Valente, voorzitter stuurgroep Housing First Nederland.